Tổng thống Mỹ Barack Obama gọi cái chết của Gaddafi là một lời cảnh báo tới và thông điệp rõ ràng tới tất cả các nhà độc tài ở Trung Đông rằng "quy tắc cai trị bằng bàn tay sắt chắc chắn sẽ đi đến hồi kết thúc"
Ai kéo cò súng bắn chết Gaddafi?
Những giây phút cuối cùng của Gaddafi
Thế giới phản ứng trước cái chết của Gaddafi
Muammar Gaddafi (trái) năm 1969 khi bắt đầu giữ chức Tổng thống Libya. |
Trong bài viết dưới đây của mình, cựu nhân viên CIA Bruce Riedel nhận xét, cái chết của Gaddafi là một tín hiệu mạnh mẽ gửi tới các nhà độc tài Arab từ Algeria tới Syria, Saudi Arabia, Yemen rằng hãy nhanh chóng từ bỏ quyền lực, đừng tham quyền cố vị quá lâu. Cuộc cách mạng Mùa xuân Arab chưa từng có vẫn chưa đến hồi kết thúc.
Gaddafi nắm quyền lãnh đạo đất nước lâu hơn bất cứ nhà độc tài nào ở khu vực Trung Đông - Bắc Phi. Gaddafi trở thành tổng thống Libya từ tháng 6 năm 1967 sau một cuộc đảo chính. Chính Gaddafi là người ra lệnh đánh bom chuyến bay 103 PanAm trên bầu trời Lockerbie 23 năm trước, làm hơn 270 người thiệt mạng.
Chắc chắn, cái chết của Gaddafi sẽ gây tác động rất lớn trong khu vực. Các nước Bắc Phi, từ Tunisia đến Ai Cập giờ đã quét sạch 3 nhà độc tài. Liệu cuộc cách mạng có lan sang phía tây, tới Algeria? Là đất nước lớn nhất Châu Phi, Algeria đã đồng ý tiếp nhận vợ con Gaddafi sống lưu vong. Algeria vẫn âm thầm hy vọng Gaddafi giành chiến thắng trước quân nổi dậy và công khai phản đối chiến dịch can thiệp Libya của NATO.
Với vị thế là một đất nước rộng lớn có nguồn tài nguyên dầu khí dồi dào, tương lai của Algeria có tầm quan trọng đặc biệt đối với Mỹ và Châu Âu. Cựu nhân viên CIA Bruce Riedel nói rằng Paris đang theo dõi sát sao bức tranh chính trị ở Algeria.
Triều đại của Tổng thống Syria Assad từ lâu đã có mối quan hệ thân thiết với Gaddafi. Chính quyền Assad được cho là đã trợ giúp rất nhiều kẻ khủng bố và các giáo sĩ Hồi giáo Iran. Quân nổi dậy Syria có thể sẽ được khuyến khích bởi thành công của những người anh em Libya. NATO được cho là sẽ không can thiệp vào Syria giống như Libya, nhưng sức mạnh của cuộc cách mạng Mùa xuân Arab là điều không thể tiên liệu trước được.
Gaddafi nắm quyền lãnh đạo đất nước lâu hơn bất cứ nhà độc tài nào ở khu vực Trung Đông - Bắc Phi. Gaddafi trở thành tổng thống Libya từ tháng 6 năm 1967 sau một cuộc đảo chính. Chính Gaddafi là người ra lệnh đánh bom chuyến bay 103 PanAm trên bầu trời Lockerbie 23 năm trước, làm hơn 270 người thiệt mạng.
Chắc chắn, cái chết của Gaddafi sẽ gây tác động rất lớn trong khu vực. Các nước Bắc Phi, từ Tunisia đến Ai Cập giờ đã quét sạch 3 nhà độc tài. Liệu cuộc cách mạng có lan sang phía tây, tới Algeria? Là đất nước lớn nhất Châu Phi, Algeria đã đồng ý tiếp nhận vợ con Gaddafi sống lưu vong. Algeria vẫn âm thầm hy vọng Gaddafi giành chiến thắng trước quân nổi dậy và công khai phản đối chiến dịch can thiệp Libya của NATO.
Với vị thế là một đất nước rộng lớn có nguồn tài nguyên dầu khí dồi dào, tương lai của Algeria có tầm quan trọng đặc biệt đối với Mỹ và Châu Âu. Cựu nhân viên CIA Bruce Riedel nói rằng Paris đang theo dõi sát sao bức tranh chính trị ở Algeria.
Triều đại của Tổng thống Syria Assad từ lâu đã có mối quan hệ thân thiết với Gaddafi. Chính quyền Assad được cho là đã trợ giúp rất nhiều kẻ khủng bố và các giáo sĩ Hồi giáo Iran. Quân nổi dậy Syria có thể sẽ được khuyến khích bởi thành công của những người anh em Libya. NATO được cho là sẽ không can thiệp vào Syria giống như Libya, nhưng sức mạnh của cuộc cách mạng Mùa xuân Arab là điều không thể tiên liệu trước được.
Cựu Tổng thống Ai Cập Gamal Abdel Nasser và Gaddafi (phải) năm 1969. |
Trong khi đó, tại Yemen, nhà độc tài Ali Abdallah Saleh cũng nắm quyền lâu gần bằng Gaddafi. Hiện Liên Hợp Quốc có thể yêu cầu Tổng thống Saleh từ chức sau khi đã đưa đất nước tới bờ vực chiến tranh.
Tổng thống Mỹ Barack Obama kêu gọi Tổng thống Syria Assad lập tức ngừng đàn áp người biểu tình đòi dân chủ và từ chức, hối thúc Tổng thống Yemen Saleh từ bỏ quyền lực. Ngoài ra, ông Obama còn lên án Iran và đang tìm kiếm thêm lệnh trừng phạt đối với Tehran sau âm mưu ám sát Đại sứ Saudi Arabia tại Washington.
"Đối với khu vực này, cái chết của Gaddafi một lần nữa chứng tỏ, quy tắc bàn tay sắt chắc chắn sẽ đi đến hồi kết thúc" - Tổng thống Obama nói.
Đối với hệ thống gia đình trị ở Bahrain, chính quyền nước này chưa bao giờ ủng hộ khủng bố hay tàn bạo như Gaddafi, nhưng họ cũng có lý do để lo lắng. Bahrain từ chối cải cách quá lâu trên quốc đảo nhỏ của họ và với sự ủng hộ của Saudi Arabia, họ tin rằng cứ đàn áp là sẽ thành công. Tuy nhiên, họ đã nhầm. Thế giới Arab thế kỷ 21 đang thay đổi nhanh chóng khiến không ai có thể dự đoán trước được điều gì, nhất là số phận của các nhà độc tài.
Tất nhiên, phần khó khăn nhất của các cuộc cách mạng Arab mới chỉ bắt đầu. Xây dựng những nền dân chủ mới từ thể chế độc tài đổ nát sẽ là thách thức khó khăn hơn bất cứ điều gì. Tuy nhiên, giới phân tích phương Tây cho rằng người dân Arab đã làm được nhiều kỳ tích khi đấu tranh cho một thế giới mới.
Tổng thống Mỹ Barack Obama kêu gọi Tổng thống Syria Assad lập tức ngừng đàn áp người biểu tình đòi dân chủ và từ chức, hối thúc Tổng thống Yemen Saleh từ bỏ quyền lực. Ngoài ra, ông Obama còn lên án Iran và đang tìm kiếm thêm lệnh trừng phạt đối với Tehran sau âm mưu ám sát Đại sứ Saudi Arabia tại Washington.
"Đối với khu vực này, cái chết của Gaddafi một lần nữa chứng tỏ, quy tắc bàn tay sắt chắc chắn sẽ đi đến hồi kết thúc" - Tổng thống Obama nói.
Đối với hệ thống gia đình trị ở Bahrain, chính quyền nước này chưa bao giờ ủng hộ khủng bố hay tàn bạo như Gaddafi, nhưng họ cũng có lý do để lo lắng. Bahrain từ chối cải cách quá lâu trên quốc đảo nhỏ của họ và với sự ủng hộ của Saudi Arabia, họ tin rằng cứ đàn áp là sẽ thành công. Tuy nhiên, họ đã nhầm. Thế giới Arab thế kỷ 21 đang thay đổi nhanh chóng khiến không ai có thể dự đoán trước được điều gì, nhất là số phận của các nhà độc tài.
Tất nhiên, phần khó khăn nhất của các cuộc cách mạng Arab mới chỉ bắt đầu. Xây dựng những nền dân chủ mới từ thể chế độc tài đổ nát sẽ là thách thức khó khăn hơn bất cứ điều gì. Tuy nhiên, giới phân tích phương Tây cho rằng người dân Arab đã làm được nhiều kỳ tích khi đấu tranh cho một thế giới mới.
Vân Anh (Theo AP, Daily Beast)
THEO DÒNG SỰ KIỆN
CÁC BÀI ĐÃ ĐĂNG
- Số phận các con Gaddafi (21/10/2011)
- Thế giới phản ứng trước cái chết của Gaddafi (21/10/2011)
- Những giây phút cuối cùng của Gaddafi (21/10/2011)
- Ai kéo cò súng bắn chết Gaddafi? (21/10/2011)
- Trung Quốc siết chặt kiểm soát "tín dụng đen" (21/10/2011)
- Quan chức Nhật gọi nạn nhân sóng thần là “đồ ngốc” (21/10/2011)
- Tổng thống Yemen đòi đảm bảo cho thoả thuận từ chức (21/10/2011)
- Gaddafi đã chết vì vết thương quá nặng (20/10/2011)
- Cựu Tổng thống Libya Gaddafi đã bị bắt (20/10/2011)
ông Gaddafi chết rồi đông tiền của ông tính thế nào ta.
Trả lờiXóa